Tình cờ tôi đọc được 1 bài báo về một người thầy giáo ở Ghana (một đất nước ở châu Phi) có cách dạy tin học văn phòng trong điều kiện không có máy tính. Và đây là cách làm của người thầy đó:
Bạn có tưởng tượng được không? Phải rất kiên trì và nhiệt tâm thì mới có thể vẽ lại chi tiết những điều đó trên 1 tấm bảng. Việc vẽ lại chi tiết đến như vậy cũng phản ánh sâu sắc cái tâm của 1 người làm giáo dục: “Cố gắng hết sức để đem lại những giá trị tốt nhất cho học sinh”.
Nhìn người mà ngẫm đến ta, trong điều kiện của chúng ta thì chúng ta đang học tin học văn phòng như thế nào?
1. Cách làm ở trên sẽ rất tốt trong điều kiện không có máy vi tính, không có internet, nhưng nếu ở trong môi trường có đủ máy tính, có internet thì sao? đáng ra phải tốt hơn, hiệu quả hơn, đỡ mất công hơn nhiều, thế nhưng ở rất nhiều nơi cũng đang dạy và học như vậy. Chúng ta có thể làm tốt hơn, tại sao lại giữ nguyên cách làm của 10-15 năm trước như vậy? Là do chúng ta không có khả năng hay do chúng ta đang lười thay đổi?
2. Chất lượng từ chương trình giáo dục là rất quan trọng. Một sản phẩm giáo dục cần hướng tới việc tạo ra hiệu quả trong thực tế. Chương trình giáo dục tốt sẽ giúp người học tiếp thu được kiến thức, kỹ năng mới áp dụng được vào thực tế. Con người được giáo dục sẽ làm ra được những sản phẩm có ích. Mục đích của giáo dục là phát triển và sáng tạo ra cái tốt, cái mới, cái có ích. Thế nhưng có rất nhiều trường hợp chúng ta học xong mà chẳng hiểu chúng ta vừa học gì, hoặc học mà không biết cách áp dụng kiến thức đã học vào thực tế. Đó là sự thiếu định hướng, thiếu thực tế của cả người dạy và người học. Việc này gây ra một sự lãng phí rất lớn: lãng phí thời gian, công sức của người học, lãng phí tài nguyên, công sức của người dạy.
3. Tại sao chúng ta chưa coi trọng đúng mức vai trò của tin học văn phòng? Bạn có đang coi đó là một môn phụ, một thứ không bắt buộc? Nếu như trước đây khi mà máy tính còn chưa phổ biến, internet chưa có, làm việc trên giấy tờ còn quan trọng thì có thể điều đó là đúng. Nhưng hiện nay hầu hết ở bất cứ đâu đều có máy vi tính. Không một công ty nào không có máy tính. Việc sở hữu một chiếc máy vi tính là điều dễ dàng và hiển nhiên ai cũng biết sử dụng nó. Và tin học văn phòng là một ngôn ngữ, một kỹ năng giúp con người giao tiếp và làm việc trên máy tính. Vậy theo bạn điều này có quan trọng không?
4. Tin học văn phòng có hay không? Có giúp ích nhiều trong công việc không? Có thể bạn băn khoăn với câu hỏi này. Nhưng hãy hình dung việc bạn không biết trình bày 1 mẫu văn bản trên Microsoft Word, không biết lập báo cáo tổng kết công việc trên Microsoft Excel, không biết cách gửi email báo cáo công việc, không biết sử dụng máy in để in ấn tài liệu… Vậy thì bạn có dám tự tin mà làm việc không? có nhà tuyển dụng nào yên tâm nhận những nhân viên như vậy không? Còn khi bạn “giỏi” trong việc này thì bạn còn có thể làm được rất nhiều điều: tạo caltalogue một cách chuyên nghiệp trên word, viết những mẫu marketing hấp dẫn, lập trình trong excel để tự động hóa công việc, quản lý công việc hiệu quả trên email… Đó đều là những điều được đánh giá rất cao, được coi trọng và kỳ vọng rất nhiều trong công việc.
Bạn cảm nhận thế nào về cách dạy và học tin học văn phòng ở Ghana? Hãy thay đổi chính chúng ta, đừng để thế giới nhìn cách chúng ta đang học tin học văn phòng và có cảm nhận như vậy.